Mijn hart gaat uit naar de kunst en cultuur. Ik geloof in de kracht en positieve invloed op maatschappij en economie. Twee jaar geleden, middenin de zogeheten kaalslag, besloot ik me vooral te gaan richten op ’the business of art’: voor kunstenaars en culturele instellingen.
De sector kon mijn ervaring in de commerciële, maar ook non-profit, sector als missie-visie specialist en mijn creativiteit als marketeer wel gebruiken, dacht ik.
Dat denk ik nog steeds.

Het is ‘a hard nut to crack’

Ik zie nog veel culturele en kunst instellingen worstelen met een vage identiteit of een achterhaald marketing verhaal. Als je naar de websites kijkt, zie je vaak niet waar ze in geloven. Het spreekt niet voldoende aan. Dat kan echt scherper, uitnodigender en actueler.
“Ja, we willen wel. Onze identiteit naar buiten toe is niet helder genoeg en een nieuwe strategie is essentieel. Maar helaas…we hebben de middelen niet.”
“Het is zeker van waarde! Maar kun je zo’n traject voor de halve prijs doen? Gezien onze krappe budgetten…”
Is dat niet een mantra? Een steeds herhaalde (in dit geval negatieve) boodschap die zo ingesleten is geraakt dat er anders naar kijken, schier onmogelijk wordt. Zo kom je er nooit uit!
Kortom, het zat aan alle kanten vast.
Ik ontmoette overigens ook kunstenaars die het überhaupt niet zagen zitten om aan hun verhaal te werken en nieuwe wegen te onderzoeken. Dat is ieders eigen keuze natuurlijk. Enfin, ik ben mijn aandacht gaan verleggen naar andere ondernemers en organisaties die hun verhaal scherper wilden krijgen. Missie-visie ontwikkeling heette dat bij organisaties en corporates. Storytelling heet dat nu.

Toch kwam er opééns beweging in

Een bevriende kunstfotograaf riep mijn hulp in. Daarna kwamen er tot mijn verbazing en vreugde meer. Vanuit verschillende kanten. Ik werd benaderd door ambitieuze en ervaren kunstenaars. Ik inspireer hen en zij mij. Wat een feest.

Betekent dit dat het mantra doorbroken is?

Helaas niet. Het is nog steeds springlevend. Niet bij mijn klanten maar de kunst, cultuur- en fondsenwereld herhaalt nog steeds regelmatig het mantra “Wij hebben geen geld, dus…” boven de deur hangen. Dat projecteert men vervolgens op mijn klanten: kunstenaars die hun werk zeer moeizaam naar waarde gehonoreerd krijgen. Met Neske Beks, eerst mijn coachee en nu mijn partner, besprak ik dit regelmatig. Zij loopt, ondanks haar jarenlange ervaring en grote staat van dienst, nog steeds te vaak tegen dit mantra op.
Er wordt teveel uitgegaan van: ‘je bent kunstenaar dus je wilt het ook vast voor weinig geld doen’ en zo blijven de prijzen te laag. Als kunstenaar leef je dan op een bizarre manier in twee werelden: in de ene wereld is je gulden een daalder waard en in de andere wereld is je daalder een gulden waard. Hoe knoop je in godsnaam de eindjes aan elkaar?

Een Hercules-taak

Hoe kunnen kunstenaars dit doorbreken? Zeggen ze ‘nee’ tegen een veel te laag tarief?
Een pijnlijk dilemma.
De huisbaas verwacht namelijk wel de volle huur. Bovendien is kunst maken ook vaak duur (materialen zijn kostbaar), dus zeggen ze ‘ja’. En weten dat de vicieuze cirkel daarmee in stand gehouden wordt. Het alternatief is: hun creativiteit niet alleen inzetten voor hun kunst, maar ook in het ondernemerschap. Met een steuntje in de rug van mij. Ze bewandelen meerdere wegen tegelijkertijd, zetten samenwerkingsprojecten op, maken marketingplannen, zetten hun creatieve brein ook op andere manieren in. En daar komen prachtige nieuwe dingen uit. Het is wel een Herculestaak.

De sector zelf moet het doorbreken

Kon het mantra “Er is geen geld” maar doorbroken worden. Het is schaarstedenken. En daarmee houdt men het in stand. Kon er maar een brug geslagen worden tussen dat beperkte zelfbeeld (geen geld = geen waarde) van de sector en een nieuwe blik op de horizon. Natuurlijk heeft het economisch klimaat van de afgelopen jaren de sector geen goed gedaan, waardoor het mantra versterkt is. En natuurlijk zijn er ook veel voorbeelden van organisaties die er anders mee omgaan.
Het zal toch echt uit de sector zelf moeten komen om zichzelf te bevrijden. Hoe? Allereerst door een ander bewustzijn en perspectief creëren. Pas dan kan er een andere relatie tot ‘waarde & geld’ ontstaan.